Traagkassa (Elä hättäile)

Ik heb altijd al een fascinatie gehad voor supermarkten. Mijn verzameling boodschappenlijstjes is daar één gevolg van, een ander gevolg is dat ik in andere landen altijd naar de supermarkt wil, ook als dat niet echt nodig is.

Sinds het begin van het ‘marktonderzoek’ is de supermarkt hard veranderd (het super-marktonderzoek dus). Sinds ‘wetenschappers’  hebben ontdekt dat je trager wandelt als je trage muziek hoort zijn ze in supermarkten alleen nog trage liedjes gaan spelen. Supermarkten willen dat je zo lang mogelijk in hun winkel blijft ronddwalen omdat je dan meer zou kopen. Niet enkel de muziek speelt daarin een rol maar ook een ‘gezellige inrichting’ en om de zoveel jaar alles eens op een andere plaats zetten zodat je weer moet gaan zoeken en alle gangen moet aflopen dragen hiertoe bij.

Supermarkten willen je dus alle gangen laten aflopen en je zoveel mogelijk etaleren. Supermarkten willen dat je op het ritme van trage muziek de rekken afloopt. Dat trage geldt echter niet voor één plaats in de supermarkt: de kassa. In tegenstelling tot de rekken wil de supermarkt dat je zo snel mogelijk door de kassa gaat. Je mag kiezen zolang je wil maar betalen moet je snel.

We hebben snelkassa’s (maximum 10 stuks), selfkassa’s en de selfscan. Bij deze laatst loop je in de winkel zelf rond met een scanner en scan je alles voor je het in je winkelkarretje legt. Hierdoor spaar je tijd uit en kun je je budget beter in het oog houden. Of dat is toch wat ze je willen laten geloven. De waarheid is natuurlijk dat de grootste drijfveer om dit te doen een besparing op personeelskosten is. Een besparing die vooral verdwijnt in de winst van de supermarkt en niet in prijsverlagingen.

De supermarkt is een etalage van het kapitalisme. Aan de hand van een supermarkt zou je veel informatie over de maatschappij waarin deze zich bevindt kunnen halen. Dat ze daar maar eens een onderzoek naar doen.

Eigenlijk is heel bovenstaand stuk een inleiding tot iets dat ik deze zomer in Finland zag. Een supermarkt bood daar in plaats van snelkassa’s een soort van ‘traagkassa’s’ aan. Aan deze kassa ging alles veel trager. Je mocht er een gesprekje doen met de kassierster, je kreeg tijd om al boodschappen rustig uit en in te laden zonder dat iemand je slechtgezind je aankeek omdat je zo traag ging. Tijdens het wachten kon je even gaan zitten op de daarvoor voorzien stoeltjes. Onthaasting op zijn best.

Natuurlijk probeert de supermarkt gewoon op een creatieve manier meer (vooral oudere) klanten te bereiken op die manier  en probeert zo zijn winst op te drijven. Maar als ik moet kiezen tussen een trage kassa of een selfscan, dan zal de keuze snel gemaakt zijn. Waar wachten de Belgische supermarkten nog op?